Follas de inverno
para aniñar o amor
en primavera.
Arquivo por meses: Marzo 2016
LESBOS
Para esta Lesbos
natura arrastrou follas,
non nenos mortos.
74 ANOS SEN MIGUEL HERNÁNDEZ
UN RAIO ENTRE DOUS ÚTEROS
… se hundió en la noche el niño que quise ser dos veces.
Miguel Hernández
A túa vida foi raio entre dous úteros
un raio que encendía conciencias e xasmíns,
unha luz que esporaba ata o galope
o cabalo do tempo que outros agora viven
para chegares cedo e tarde a un novo útero,
o de pedras e reixas,
matriz que impide o sono
para que desde o soño non volvas cara atrás
buscando días prácidos en que atopar labercas,
a risa e mais o choro dos meniños,
co seu sangue inda novo cal xeada,
libre como un barbeito de papoulas,
e a árbore tallada dun corpo de muller.
Moraches o primeiro,
útero e casa propia
agro interior de trigos e de olivas,
salón de espera –terra e poesía-,
carne central de todo canto existe
dunha única saída cara ao mundo,
o niño ao que se acode por azar
que gobernan urxencias amorosas.
Ao segundo chegaches cando ao aire
lle voaron as plumas entre balas
que ocuparon a branda fantasía,
cando as mans se pecharon nos seus puños
e a luz quedou ferida.
Deste útero, Miguel, xa non naciches.
UN RAYO ENTRE DOS ÚTEROS
Tu vida ha sido un rayo entre dos úteros
un rayo que encendía conciencias y jazmines,
una luz que espoleaba hasta el galope
el caballo del tiempo que otros ahora viven
para llegar temprano y tarde a un nuevo útero,
el de piedras y rejas,
matriz que impide el sueño
para que en el ensueño no camines atrás
buscando días plácidos en que encontrar la alondra,
las risas y los llantos de los niños
con su sangre aún joven como escarcha
y libre cual barbecho de amapolas,
y el árbol torneado de un cuerpo de mujer.
Habitaste el primero,
útero y casa propia,
campo interior de trigo y aceituna,
salón de espera -tierra y poesía-,
carne central de todo lo existente
de una sola salida cara el mundo,
el nido al que se llega en el azar
que manejan urgencias amorosas.
Al segundo llegaste cuando al aire
le volaron las plumas y las balas
ocuparon la muelle fantasía,
cuando las manos se volvieron puños
y la luz quedó herida.
De este útero, Miguel, ya no naciste.
En “4 del 27″. Revista de poesía ZURGAI, Xuño de 2010
TRADUCIR SILENCIO
Difícil arte
traducir o silencio
da poesía.
CHUVIA E MEMORIA
Chove na tarde.
Vai chegar a memoria
pedirche estiño.
DÍA INTERNACIONAL DO GORRIÓN
O 20 de marzo foi do Día Internacional do Gorrión (World Sparrow Day), por iniciativa da Nature Forever Society da India e outras organizacións conservacionistas de todo o mundo. Pretenden espertar o interese pola especie que sofre un preocupante declive, sobre todo nas cidades, que vén sendo boa mostra do deterioro do noso entorno máis cercano. Ademais, por iniciativa da SEO/Birdlife, que promoveu unha ampla votación, o gorrión común (Passer domesticus) é a ave do ano 2016. Non é un canoro de calidade, pero rechouchía unha especie de poema mínimo, estimulado pola primavera, recordándonos que volve nacer o amor arredor dos seus niños. Amor e poesía sempre foron da man, aínda que tamén poida cantarse a dor, a perda e a inxustiza, por citar algunhas pingas que a chuvia lírica ceiba sobre nós. Sabía do Día da Poesía, pero non desta festa do pardal, que é outro nome do paxariño que se achega ás cidades e cuxa femia lle esixe ao macho paridade na construción do niño ata enfadarse de el non cumprir coa suficiente cantidade de pluma. Case non temen ás persoas e afanse nas rúas, aproveitando construcións humanas para aniñar nos ocos das paredes. Nas cidades tamén aprenderon a madrugar para poder comunicarse en silencio, por iso son máis madrugadores que os seus parentes rurais.
Eu, cando menos, estou moi en débeda con eles. Alegráronme a vida de nena co seu barullo piador e, sobre todo, ensináronme que a liberdade pode superar os opresores. Aniñaban nas paredes do cárcere -daquela con presos comúns e algún polas ideas-, edificio dedimonónico co que lindaba a horta da casa. Viámolos entrar e saír nas regañas do edificio coa cibicada para os poliños. O día que saían os voadores inexpertos era unha festa de salvamento correr tras dos gatos que os atrapaban como alimento e liberalos das súas bocas. Daquela, os gatos buscaban a mantenza en por si e nela entraban eses aprendices de voo que non exercitaran as alas. Quizabes foron aqueles paxarolos quen me ensinaron a ser libre con cautela e, sobre todo, a exercer a solidariedade co máis débil separándoo das gadoupas dos seus depredadores. A vida é así, pero iso non lle quita validez á acción en defensa dos máis febles.
Mais o gorrión non periga polos gatos, aínda que a proliferación dos que habitan nas rúas das cidades non lles é avogosa. É a desorde da nosa vida quen está cambiando os ciclos naturais das cousas. Estes pobres músicos da rúa, que asimilaron a cidade co bosque e se decidiron a convivir cos raros habitantes dese bosque raro, xa desapareceron practicamente en cidades como Londres. Son marcadores da biodiversidade e a súa diminución está influcenciada pola inadaptación ao noso modo de vida e ligada ao destino do noso planeta, polo que a protección da especie redundará en beneficio da nosa propia protección.
(NB. Cando isto escribo, véxome igual que un daqueles gorrións ameazados, co espírito oprimido polo corazón de Europa e polas súas fronteiras)
Publicado en “El Correo Gallego” (25-03-16)
POESÍA E PALABRAS
21 de marzo. Día Mundial da Poesía.
Son as palabras
no oficio de poeta
danza de escumas.
POESÍA
A poesía
dános o don de ver
o que queremos.
GÓLGOTA
E sae un rezo
Gólgota vexetal
entre toxeiras.
AVANZAN POLA LAMA
Avanzan pola lama tirando por carriños con criaturas, e cadeiras de rodas con enfermos e anciáns. Levan algo de equipaxe en bolsas e mochilas, pero vese mundanza que deixa todo atrás. Avanzan coa cabeza gacha, mal calzados e enguruñados polo frío, porque a roupa non é axeitada para a temperatura nin para tanta chuvia. Avanzan cara ningures, porque cada vez está máis lonxe calquera destino e porque os volven atrás. Ás veces, a lama queda rota polo curso dun río atravesado que hai que cruzar cos máis febles ás costas. Van pasando os horrores por etapas e nelas a esperanza do final do seu éxodo vai desaparecendo. Algúns quedaron xa polo camiño. Un lustro de guerra asola Siria provocando a maior crise humanitaria dos últimos anos, pois esta xente escapa da destrución enriba das cabezas.
O primeiro desprazamento foi polo propio país. Así chegaron á primeira fronteira onde despediron a habitabilidade e a profesión. Os países veciños satúranse e viran cara Europa, a civilizada Europa dos Dereitos Humanos e a Democracia gubernamental. Enfróntanse co mar para alcanzala. Traen moitas criaturas, porque alí abondaban as criaturas que escasean en Europa. A metade dos afectados por esta guerra e este éxodo son nenas e nenos que perderon a escola, e moitos a saúde ou a vida cruzando ese mar. Non sabemos que foi dos milleiros de criaturas traficadas polas mafias nesta fuxida.
Os que quedan avanzan pola lama escapando daquel exército, pero topan con membros de outro, emboscados, que lles prohíben o paso porque se lles pecharon as fronteiras. As imaxes do éxodo da lama, do frío, da fame e da vergoña dos campos de “non refuxiados” móstranas pola rede reporteiros ousados que van cubrindo información incómoda de vivir, de elaborar e mesmo de percibir sen nos crear sarpullido de conciencia. Tamén pasan por dificultades e ven entorpecido o seu labor cando os deteñen por faceren visible a deshonrosa marcha que o ano pasado ocasionou 3.700 mortes tratando de chegar a Europa.
IDOMENI, GREECE – MARCH 15
É o momento dos grandes paradoxos. Cada vez o mundo rico é máis rico e soberbio, e o mundo pobre ou desvalido é máis feble. Cada vez é máis libre e protexida a circulación des mercancías e capital, e máis difícil e desprotexida a circulación da xente. Cada vez son máis as persoas que precisan refuxio e cada vez son máis rechazadas por quen debía acollelas e non argallar vergoñentos acordos cos que lavar as mans, como pretenden os xefes de Estado dos 28 países da UE con Turquía. Pero o máximo paradoxo nesta situación de tránsito, miseria material e moral, e morte fronte as fronteiras nas que Europa ergue os arames de espiñas que dificultan a supervivencia é esa misión ExoMars da Axencia Espacial Europea con destino á superficie de Marte. O trasladado módulo Schiaparelli apousará a finais deste ano no astro veciño para axudar a resolver a pregunta máis acuciante hoxe: se houbo algunha vez vida no planeta vermello. Mentres, a vida humana desprézase en Europa.
Publicado en El Correo Gallego (18-03-16)
Tirar do fío 