Pídenme unha entrevista para unha web que vai dirixida a mulleres e pregúntanme que significa para min unha muller con valores. As entrevistas, cando tes tempo a reflexionar para escribilas, son unha fonte da que mana discurso para o autocoñecemento. Se me fixesen esa mesma pregunta hai unhas décadas, poñería uns cantos adxectivos e ata poida que quedase moi satisfeita da resposta. Polo contrario, onte deime conta de que me é moi difícil responder, porque xa non distingo entre os valores femininos e os masculinos. Agora vexo que son necesarios e compatibles os mesmos para os dous xéneros. Pero tamén sei que esa igualdade inda é un desexo que existirá de facto cando mulleres e homes compartan a equidade que, por hoxe, está tras do horizonte. A teoría foi avanzando pero a práctica non está ao seu nivel. Por iso, hai que facer unha concesión temporal para ir buscando valores específicos que fagan de motores ata conseguir ese punto de encontro. E doume conta de que as mulleres precisan cultivar a autoestima, non conformarse con ser cidadanas de segunda clase e buscar formación e ocupación que lles permita a independencia económica… No plano social, debemos exercer a solidariedade coas persoas que nos precisen e moi especialmente coas outras mulleres, vivan onde vivan, e ser tolerantes cos avances da sociedade tendentes á igualdade entre as persoas. E non podemos esquecer a Terra, que tamén é feminina e tanto nos precisa. Pola carga tan negativa que a historia veu deixando sobre os ombreiros femininos, as mulleres adoitamos ser máis conservadoras nos costumes e nos valores impostos polo patriarcado, apoiado pola práctica dunha relixión que nos colocou á marxe da xerarquía, como se foramos humanas inferiores, por máis que o Papa Francisco teña dado un tímido paso para que subamos un pequeno banzo da gran escaleira da igualdade. Só estivemos en igualdade relixiosa co propio Xesucristo e con algún herexe, como o noso Prisciliano.
Nesta mesma dirección ía a segunda pregunta, que se interesaba por cales eran os retos aos que se enfrontaba a muller hoxe. E outra vez expresei que, na miña opinión, o reto ao que as mulleres e os homes de hoxe se enfrontan é conseguir a igualdade de dereitos e deberes. Porque as mulleres soas non poden chegar aí sen a participación dos compañeiros homes. Nosoutras debemos conquistar, ante todo, o dereito á liberdade real dentro e fóra da vida familiar –sexa cal sexa o modelo electo de familia- e os dereitos laborais. Pero eles deben aprender xogar un novo rol adaptado á muller independente e libre para tomar decisión, inda que afecten a ambos. Cando isto se consiga, a muller terá avanzado moito. Poderá exercer ou non un dos seus dereitos máis importantes, que non un deber individual: o da maternidade. O deber colectivo da procreación, que afecta ao sostemento da sociedade, estaría facilitado para que non se lle esixa a ningunha nai renunciar a todo o que hoxe debe deixar atrás se decide selo.
Publicado en El Correo Gallego (24-06-16)